Буде ярмак буде… ч. 2 / Będzie jarmark, będzie… cz. 2

Просиме на цикль проґрамів присвяченых ярмакам. Тыжден тому были сме в Орябивні на Словациі, кєд не чули сте тоту авдицию, найдете ю в нашім складі: Буде ярмак, буде… ч. 1 (Орябина) В другім проґрамі о ярмаках зайдеме до Ґорлиц. Перенесеме ся на пляц, де перед війном стоял віз при возі, ґаздове и ремесникы продавали вшелеякы товары, а при тім мали нагоду стрінути камаратів, побесідувати зо знаємыма и познати люди з іншых лемківскых сіл. На ярмак зо села везли вшытко тото, што лем мож было продати, жебы мати дакій ґріш. До ґаздівкы все треба было штоси придбати, а то маленькы пацятка, явівча ци молодого коня. В місті треба было купити: сіль, цукєр, кашу, камфіну, патычкы або и дакє ґратя – хоц бы горці желізьнякы або глиняны, бо стары часом ся потовкли и не все дало ся іх юж подрітувати. Ґаздівскє знарядя, возы ци аджи готовы выгляды мож было купити од коваля, колодія або столяря. О тім вшыткім оповідят нашы гості, котры памятают золоты часы ярмаків на Лемковині.

Премієрa буде в пятницю 29.05. о год. 20:00, a повторіня в суботу і неділю о 14:00.

– – – – – – – – – – – – –

Zapraszamy na cykl programów poświęconych jarmarkom. Tydzień temu byliśmy w Jarabinie (Orjabinie) na Słowacji, a jeśli nie słyszeliście tej audycji, znajdziecie ją w naszym archiwum: Będzie jarmark, będzie… cz. 1 (Jarabina) W drugim programie o jarmarkach wybierzemy się do Gorlic. Przeniesiemy się na plac, na którym przed wojną stał wóz przy wozie. Gospodarze i rzemieślnicy sprzedawali tam wszelkiego rodzaju towary, a przy tym mieli okazję spotkać przyjaciół, porozmawiać ze znajomymi oraz poznać mieszkańców innych łemkowskich wsi. Na jarmarki ludzie ze wsi do miasta wieźli wszystko, co tylko można było sprzedać, żeby mieć jakieś pieniądze. Do gospodarstwa zawsze należało coś dokupić, a to małe prosięta, jałóweczkę czy młodego konia. W mieście trzeba było zakupić też: sól, cukier, kaszę, naftę, zapałki albo jakieś kuchenne naczynia – choćby żelazne albo gliniane garnki, gdyż stare czasem się stłukły i nie zawsze dało się je już zdrutować. Narzędzia rolnicze, wozy czy nawet gotowe okna można było kupić od kowala, kołodzieja czy stolarza. O tym opowiedzą nasi goście, którzy pamiętają złote czasy jarmarków na Łemkowszczyźnie

Premiera w piątek 29.05 o godz. 20:00, a powtórki w sobotę i niedzielę o godz. 14:00.

Лемко на ярмаку в Ґорлицях продає баранину, 1936 рік
Łemko na jarmarku w Gorlicach sprzedaje baraninę, 1936 rok

Святы Кірий i Мефтодий / Święci Cyryl i Metody

24 мая Церков лiтурґiчнi споминат памят святых братiв Кірия i Мефтодия. В IX вiцi вели християньску мiсию, медже iншыма на землях заселеных Словянами. Створили словяньску азбуку, завдякы котрiй чысленны поганьскы народы навернули ся на християньску вiру. Труд святых братiв зродил богату вiзантийско-словяньску традицию, котрой найвекшым выразом была Кыівска Русь по навернiню святого Володимира. Просиме на iсторичну авдицию посвячену апостолам Словян.

Емiсия проґраму в недiлю 24.05 о годинi 12.00, 15.00, 18.00.

Тропар
Яко апостолом єдинонравнii i словенских стран учителiє, Кирилле i Мефодiє богомудриi, Владыку всiх молите, вся языки словенскiя утвердити в Православii i єдиномыслii, умирити мир i спасти души наша.

Кондак
Священную двоiцу просвiтителей наших почтим, Божественных писанiй преложенiєм iсточник богопознанiя нам iсточивших, iз негоже даже доднесь неоскудно почерпающе, ублажаєм вас, Кирилле и Мефодiє, Престолу Вышняго предстоящих i теплi молящихся о душах наших.

– – – – – – – – – – – – – – – – –

24 maja Cerkiew wspomina liturgiczną pamięć świętych braci Cyryla i Metodego. W IX wieku prowadzili oni misje chrystianizacyjne, między innymi na ziemiach zamieszkanych przez Słowian. Stworzyli słowiański alfabet, dzięki któremu wiele pogańskich ludów nawróciło się na wiarę chrześcijańską. Wysiłek świętych braci zrodził bogatą bizantyjsko-słowiańską tradycję, której największym wyrazem była Kijowska Ruś po nawróceniu świętego Włodzimierza. Zapraszamy na historyczną audycję poświęconą apostołom Słowian.

Emisja programu w niedzielę 24.05 w godzinach 12.00, 15.00, 18.00.

Troparion
Równi apostołom w ich godności i nauczyciele krajów słowiańskich, mądrzy w Bogu Cyrylu i Metody, módlcie się do Pana całego świata o umocnienie narodów słowiańskich w prawosławiu i zgodzie, o pokój dla świata i zbawienie dusz naszych.

Kontakion
Świętą parę oświecicieli naszych uczcijmy, przekładem bowiem Ksiąg Świętych sprawili, że wytrysło dla nas źródło poznania Boga, z którego do dzisiaj obficie czerpiemy. Uwielbiamy więc Was, Cyrylu i Metody, którzy stoicie przed tronem Najwyższego i modlicie się za dusze nasze.

Tłumaczenie troparionu i kontakionu na język polski zaczerpnięto ze strony www.liturgia.cerkiew.pl

Буде ярмак, буде… ч. 1 / Będzie jarmark, będzie… cz. 1

Просиме на цикль присвячений ярмакам. Найперше заіхаме поторгувати дакус в Орябині на Словациі, а пак в другім проґрамі до Ґорлиц. Перша част то реляция зо шторічного свята – орябиньского фестівалю „Познавай і заховуй традицию своіх предків”, што проходил в половині серпня 2019 р. Головном темом был ярмак. На час фестівалю село замінило ся в величезну торговицю. Головну улицю заняли ремесникы и гандляре вшелеякой масти. Мандруючы помедже продайнями мож было почути цєкавы істориі оповіданы през гости, котры того дня приіхали до Орябины. Єдны, жебы споминати ярмакы, котры памятают з давных часів, а другы, молодшы, штобы познати тото, о чім могли чути лем од дідів. Некотры з нашых гости приіхали з Чех, але іх предкы през більше як 100 років жыли аж в Румуниі и плекали русиньскы традициі и звыкы. Як то быват на фестівалю, не буде хыбувати музикы и бесіды з артистами. Зьвідаме іх о тото, як сьпівом, танцьом и театром подают знаня о обычайности своіх предків.

О тім вшыткім оповіме Вам в пятницю 22.05 о год. 20:00 на премієрі нашого циклю о ярмаках. Повторіня в суботу и неділю о год. 14:00.

– – – – – – – – – – – – – – – –

Zapraszamy na cykl poświęcony jarmarkom. Najpierw potargujemy się nieco w Jarabinie (rus. Orjabinie) na Słowacji, a następnie w drugim programie wybierzemy się na jarmark do Gorlic. Pierwsza część јеst relacją z dorocznego święta – jarabińskiego festiwalu „Poznawaj i zachowuj tradycje swoich przodków”, który miał miejsce w połowie sierpnia 2019 r. Tematem przewodnim był właśnie jarmark. Na czas świętowania wioska stała się jednym wielkim targowiskiem. Główną ulicę zajęli rzemieślnicy i wystawcy wszelkiej maści. Wędrując między straganami, można było usłyszeć ciekawe historie opowiadane przez gości, którzy tego dnia zawitali do Jarabiny. Jedni, aby powspominać jarmarki, które pamiętają z dawnych lat, a drudzy, młodsi, nie mający okazji doświadczyć tej gwarnej atmosfery, żeby poznać to, o czym mogli usłyszeć tylko od dziadków. Niektórzy z naszych rozmówców przyjechali z Czech, ale ich przodkowie przez ponad 100 lat mieszkali w Rumunii, kultywując tradycje i zwyczaje rusińskie. Jak przystało na prawdziwy festiwal, nie zabraknie też muzyki oraz rozmów z artystami. Zapytamy ich m.in. o to, jak przez śpiew, taniec i inscenizacje teatralne przekazują wiedzę o obyczajach swoich przodków.

O tym wszystkim opowiemy Państwu w piątek 22.05 o godz. 20:00 podczas premiery pierwszej części cyklu o jarmarkach. Powtórki w sobotę i niedzielę o godz. 14:00.


Што бы ту приміряти?, Марія Вірхняньска / Co by tu przymierzyć?, Maria Wirchniańska

З лемківской скрині – Мария Криницка / Z łemkowskiej skrzyni – Maria Krynicka

Минули 73 рокы од выселіня нашых дідів з рідной Лемковины. Час не має милосердя для никого і ничого, вшытко фурт ся змінят, прото так важне сохранити образ минулости од забытя. Для переселеных, котры мали 2 або 3 годны, штобы взяти найважнійшы річы, закля выіхают в незнане, памят і культуровы вартости были барз цінны, аж і святы. Лем же чловек неє вічний і коли одходит до ліпшого сьвіта, вшытко, што знає, заберат зо собом. Штобы зобрати хоцкі кыршыны памяти выселеных Лемків, Стоваришыня Лемко Тавер створило проєкт „Корінний дім”, в рамах котрого діти бесідували зо своіма дідами, родичами і сусідами. На основі зобраных споминів выдали дві книжкы – „З лемківской скрині. Оповісти з Лугів і околиц” і „З лемківской скрині. Оповісти з Березы і околиц”. Прото же сесы публикациі выдали в 2004 році і не годен іх тепер ниґде достати, рішыли сме запрезентувати Вам фраґменты зобраных споминів. В найближшым проґрамі дознате ся веце о проєкті і почуєте оповіст пані Мариі Криницкой родом з Нижньой Мохначкы. Авдиция вынятково буде по польскы.

На премієру просиме в пятницю 8.05. о год. 20:00, повторіня в суботу і неділю о 14:00.

– – – – – – – – – – – – – – – – –

Minęły 73 lata od wysiedlenia naszych dziadków z rodzimej Łemkowszczyzny. Czas nie okazuje litości nikomu i niczemu, wszystko wciąż ulega zmianie, dlatego tak ważne jest ocalenie obrazu przeszłości od zapomnienia. Dla przesiedlonych, którzy mieli 2 czy 3 godziny na spakowanie rzeczy, zanim wyjadą w nieznanym kierunku, pamięć i wartości kulturowe były niezwykle cenne, wręcz święte. Jednak człowiek nie jest wieczny i kiedy odchodzi do lepszego świata, wszystko poznane zabiera ze sobą. Aby zebrać choć okruchy pamięci wysiedlonych Łemków, Stowarzyszenie Lemko Tower stworzyło projekt „Korzenny dom”, w ramach którego dzieci rozmawiały ze swoimi dziadkami, rodzicami i sąsiadami. Na podstawie zebranych wspomnień wydano dwie książki – „Z łemkowskiej skrzyni. Opowieści z Ługów i okolic” i „Z łemkowskiej skrzyni. Opowieści z Brzozy i okolic”. Z uwagi na to, że niniejsze publikacje wydane zostały w 2004 roku i obecnie nie ma możliwości ich nabycia, zdecydowaliśmy się zaprezentować Wam fragmenty zebranych wspomnień. W najbliższym programie dowiecie się więcej o projekcie i usłyszycie opowieść pani Marii Krynickiej rodem z Mochnaczki Niżnej. Audycja wyjątkowo w języku polskim.

Na premierę zapraszamy w piątek 8.05. o godz. 20:00, powtórki w sobotę i niedzielę o 14:00.

Z łemkowskiej skrzyni, wydawnictwo: Stowarzyszenie Lemko Tower