Miesiąc: grudzień 2023

17 грудня в Пшемкові проходил І Лемківскій Вертеп. В часі того выдаріня ґазда вечера АПіТ Ластівочка запрезентувал традицийне різдвяне представліня. До спільного колядуваня Ластівочка попросила тіж камеральний ансамбль Нобіс, Ярошівчан і Файну Ферайну. Выслухайте проґрам переполнений колядами і споминками, адже поділят ся нима нашы гості Марта Німаш і Наталия Сінковска, котры давно ходили з колядом од хыжы до хыжы, а днес подают своє знаня молодшому поколіню. Оповідят o колядуваню, творіню вертепу, ведіню творчой групы і корысти, яку дає участ в “жытю” ансамблю. Настройовий проґрам, котрий буде пущаний в святочным часі, зрыхтувал наш редакцийний камарат Данько Горощак.

Просиме на премієру авдициі в четвер 28 грудня о год. 20:00. Повторіня пустиме в суботу і неділю 30-31 грудня о год. 15:00.
– – – – – – – – – – – – – –

17 grudnia w Przemkowie odbył się I Łemkowski Wertep. Podczas wydarzenia gospodarz wieczoru ZPiT Łastiwoczka zaprezentował tradycyjne bożonarodzeniowe przedstawienie. Łastiwoczka do wspólnego kolędowania zaprosiła również zespół kameralny Nobis, Jaroszowian oraz Fajną Ferajnę. Wysłuchajcie program przepełniony kolędami i wspomnieniami,gdyż podzielą się nimi nasi goście Marta Niemasz i Natalia Sinkowska, które kiedyś chodziły z kolędą na ustach od domu do domu, a dziś przekazują swoją wiedzę młodszemu pokoleniu. Opowiedzą o kolędowaniu, tworzeniu Wertepu, prowadzeniu twórczej grupy oraz korzyści, jakie daje uczestnictwo w “życiu” zespołu. Nastrojowy program, który zostanie wyemitowany w świątecznym czasie, przygotował nasz redakcyjny kolega Dańko Horoszczak.

Zapraszamy na premierę programu w czwartek 28 grudnia o godz. 20:00. Powtórki wyemitujemy w sobotę i niedzielę 30-31 grudnia o godz. 15:00.

фот. Андрий Ковальскій / fot. Andrzej Kowalski

Зачал ся нам різдвяний час – час подарунків, смачного ідла, радости, тепла і стріч в крузі родины і знаємых. Єдны сідают за тяжкій од доброты стіл, медже яличком і дідухом, і чекают тых другых – якы ходят од хыжы до хыжы, штобы принести людям радіст з воплочыня Божого Сына. Кому мало, тот піде колядувати до храму в часі і по богослужынях. Не гіршом думком тіж єст взяти зо собом дашто зо святочного стола і піти гостити ся і разом веселити до сусідів чи знаємых. О такых-ріжных-вшелеякых способах на святкуваня Різдва оповіст в святочнім проґрамі Грицко Суханич. Почуєте, як концертуют в Хмельові чи ходят по хыжах в Креници і Видрани. Просиме Вас на святочний проґрам на Радіо Лемко!

Просиме на премієру програму в віторок 26 грудня о год. 20:00. Повторіня пустиме в суботу і неділю 31-31 грудня о год. 14:00.

– – – – – – – – – – – – – –

Rozpoczął się okres świąteczny – czas prezentów, smacznego jedzenia, radości, ciepła i spotkań w gronie rodziny i znajomych. Jedni zasiadają za uginający się stół, pomiędzy choinkę i diducha, i oczekują innych – którzy chodzą od domu do domu, by nieść pozostałym radość z narodzenia Bożego Syna. Komu mało – ten idzie kolędować do świątyni w czasie i po nabożeństwach. Niezłym pomysłem jest też wzięcie ze sobą co nieco ze świątecznego stołu i spędzenie czasu z sąsiadami czy znajomymi. O takich różnych sposobach świętowania Bożego Narodzenia opowie Wam w świątecznym programie Hrycko Suchanycz. Usłyszycie o tym, jak kolędują we wsi Chmeľova czy chodzą po domach w Krynicy i Vydrani. Zapraszamy na program świąteczny w Radio Lemko!

Zapraszamy na premierę programu we wtorek 26 grudnia o godz. 20:00. Powtórki wyemitujemy w sobotę i niedzielę 30-31 grudnia o godz. 14:00.

Бетлеємці зо села Цигелька / Betlejemci ze wsi Cigeľka

Таку лемківску приповідку навчыли сме ся од пані Мілі. Бесіда зо старшым поколіньом Лемків єст неоціненым джерелом знаня о нашім языку, культурі і істориі. Емілия Ґарбера з дому Щыпчык, роджены в Теличы в 1927 році, одтворили для слухачів Радіо Лемко фалаткы образу свого рідного села, што годны сте были почути во вчерашнім проґрамі. В другій части дознате ся о лемківскых традициях, звязаных зо святами церковныма, м.ін. Різдвом і Великодньом. Але буде тіж о вечырках, віруванях, забобонах, босорках і гроках. Зазриме тіж до давной лемківской кухні, де пані Міля оповідят, як варили на штоден і в свята. Чи мож привернути смак того, што іло ся давно на Лемковині, іщы перед виселіньом? Переконате ся!

Просиме не премієру проґраму в суботу 23 грудня о год. 20:00. Повторіня пустиме в неділю 24 грудня о год. 14:00.

– – – – – – – – – – – – – – – –

Takiego łemkowskiego powiedzenia nauczyliśmy się od pani Mili. Rozmowa ze starszym pokoleniem Łemków jest nieocenionym źródłem wiedzy o naszym języku, kulturze i historii. Emilia Garbera z domu Szczypczyk, urodzona w Tyliczu w 1927 roku, odtworzyła dla słuchaczy Radio Lemko fragmenty obrazu swojej rodzimej wsi, o czym mogliście usłyszeć we wczorajszym programie. W drugiej części dowiecie się o łemkowskich tradycjach, związanych ze świętami cerkiewnymi, m.in. Bożym Narodzeniem i Wielkanocą. Ale będzie też o weczyrkach, wierzeniach, zabobonach, bosorkach i urokach. Zajrzymy również do łemkowskiej kuchni, gdzie pani Mila opowie, jak gotowali na co dzień i od święta. Czy da się przywrócić smak tego, co jadano na Łemkowynie, jeszcze przez wysiedleniem? Przekonacie się!

Zapraszamy na premierę programu w sobotę 23 grudnia o godz. 20:00. Powtórkę wyemitujemy w niedzielę 24 grudnia o godz. 14:00.

Такыма словами прерывала свою оповіст пані Емілия Ґарбера з Бродовиц, хоц по поравді то з Телича на Лемковині, адже там вродили ся в 1927 році. Родина пані Мілі як єдна з невельох не поіхала на радяньску Украіну, але не лишыли ся на долго в ріднім селі, в 1947 выгнали іх на західні землі Польщы в часі акциі „Вісла”. Телич, што в своій істориі званий был раз селом, раз містечком, сусідує з Креницьом і словацком державом, жыли в нім разом Лемкы, Полякы, Жыди і Циґане. Од пані Мілі позберали сме кус фалатків телицкого образу, котрыма ся в Вами поділиме. Буде тот образ тлом до бесіды о справах духовых і маґічных, о котрых почуєте в другій части проґраму.

На премієру авдициі просиме в пятницю 22 грудня 2023 рока о год. 20:00. Повторіня в суботу 23 грудня о год. 14:00.

– – – – – – – – – – – – – – – – – – –

Takimi słowami przerywała swoją opowieść pani Emilia Garbera z Brodowic, choć po prawdzie to z Tylicza na Łemkowszczyźnie, gdyż tam urodziła się w 1927 roku i przeżyła lata młodości. Rodzina pani Mili jako jedna z niewielu nie pojechała do radzieckiej Ukrainy, ale nie udało im się pozostać w rodzimej wsi, gdyż w 1947 roku wygnano ich na zachodnie ziemie Polski podczas akcji „Wisła”. Tylicz, zwany w swojej historii raz wsią, raz miastem, sąsiaduje z Krynicą-Zdrój i Słowacją, mieszkali w nim razem Łemkowie, Polacy, Żydzi i Cyganie. Od pani Mili zebraliśmy fragmenty tylickiego obrazu, którymi się z Wami podzielimy. Będzie ten obraz tłem do rozmowy o sprawach duchowych i magicznych, o których usłyszycie w drugiej części programu.

Na premierę audycji zapraszamy w piątek 22 grudnia 2023 roku o godz. 20:00. Powtórka w sobotę 23 grudnia o godz. 14:00.

Церков св. Космы і Даміяна в Теличы (фот. Петро Басалыґа) / Cerkiew św. Kosmy i Damiana w Tyliczu (fot. Piotr Basałyga)

Уж сте почули дакус од пана Муколая Кусайлы о тім, як то заходили ся Руснакы зо Словациі і Польщы, але на тім не конец. В сесій авдициі почуєте історию з сусіднього подвірця при граници, з Нижньой Полянкы. Фома Болех перевюл бесіду з найстаршом мешканком того села, Анном Гудаковом, родженом в 1930 році во Вышній Полянці. Оповіли, як іх родина і сусіды пережыли І і ІІ Сьвітову Войну, тай выізды до Радяньской Украіны. Почуєте о выселіню Лемків з Радоцины з перспективы надцетлітньой товды Анны. Часы были тяжкы, але творят они твердых люди. Пані Анна все тримали ся свого і так вчыли своі діти, николи не встыдали ся віры і походжыня. Проґрам має величезну вартіст не лем історичну, але тіж языкову, годны будете порівнати, што в нашых бесідах спільне, а што далекє.

Премієра проґраму 13 грудня 2023 о год. 20:00. Повторіня в суботу і неділю о год. 14:00.

– – – – – – – – – – – – – – –

Usłyszeliście już nieco od pana Mikuláša Kusajly o tym, jak to spotykali się Rusini ze Słowacji i Polski, ale na tym nie koniec. W niniejszej audycji usłyszycie historię z sąsiedniego podwórka przy granicy, z Nižnej Polianki. Tomasz Bolech przeprowadził rozmowę z najstarszą mieszkanką tej wsi, Anną Hudakovą, urodzoną w 1930 roku w Vyšnej Poliance. Opowiedziała, jak to jej rodzina i sąsiedzi przeżyli I i II Wojnę Światową, a także wyjazdy do USSR. Usłyszycie o wysiedleniu Łemków z Radocyny z perspektywy nastoletniej wtedy Anny. Czasy były trudne, ale tworzą one silnych ludzi. Pani Anna zawsze dbała o rodzime wartości i tego uczyła swoje dzieci, nigdy nie wstydziła się wiary i pochodzenia. Program jest niezwykle cenny nie tylko w kontekście historycznym, ale również lingwistycznym, będziecie mogli porównać, co w naszych językach jest wspólne, a co dalekie.

Premiera programu 13 grudnia 2023 o godz. 20:00. Powtórki w sobotę i niedzielę o godz. 14:00.

Нижня Полянка / Nižná Polianka (https://obecniznapolianka.sk/)

Ци задумували сте ся даколи, як выглядало жытя Руснаків зо Словациі в давных часах? Ци заходили ся з Лемками, котры сусідували з нима од польской страны? О тім оповіли пан Миколай Кусайла, родом з Вышньой Полянкы, што при самій граници. Пан Миколай жыют разом зо женом Марийом в своім ріднім селі, де ґаздуют і трудят ся для свойой громады, през рокы были рыхтарьом. Сут церковным дяком, долгллітнім весільным старостом, тай основательом групы гудаків. Сьпіванка все грала ім в серци і вела през жытя, выславляла радіст і одганяла старункы. Пан Миколай поділили ся з Фомом Болехом не лем своіма споминами з молодых років, але тіж оповістками своіх родичів і дідів, зато годны будете познати історию села іщы з часів І і ІІ сьвітовой войны. Кєд будете слухати, імайте слова, котры можут ся Вам видіти вібчы, хоц памятайте, же може і в нас были хоснуваны! Щыро просиме до сусіднього подвірця, по словацкій страні.

Премієра проґраму в середу 6 грудня 2023 рока о год. 20:00. Повторіня в суботу і неділю (9-10.12) о год. 14:00.

А уж о тыжден зазриме до Нижньой Полянкы, але о тім оповіме на другій раз…

– – – – – – – – – – – – – – – – – –

Czy zastanawialiście się kiedyś, jak wyglądało życie Rusinów ze Słowacji przed laty? Czy spotykali się z Łemkami, którzy sąsiadowali z nimi od polskiej strony? O tym opowiedział pan Mikuláš Kusajla, pochodzący ze wsi Vyšná Polianka przy samej granicy. Pan Mikołaj razem z żoną Marią mieszka w swojej rodzimej wiosce, gdzie gospodarzy, i trudzi się dla dobra lokalnej społeczności, przez wiele lat pełnił funkcję wójta. Jest cerkiewnym diakiem, wieloletnim starostą weselnym, a także założycielem grupy muzyków. Pieśń zawsze grała mu w sercu i wiodła przez życie, wyrażając radość i odganiając zmartwienia. Pan Mikołaj podzielił się z Tomaszem Bolechem nie tylko swoimi wspomnieniami młodości, ale również opowieściami swoich rodziców i dziadków, dzięki czemu będziecie mogli poznać historię jego wsi jeszcze z czasów I i II wojny światowej. Podczas słuchania koniecznie wyłapujcie słowa, które mogą wydawać się Wam obce, aczkolwiek pamiętajcie, że i u nas mogły być one wykorzystywane! Serdecznie zapraszamy do sąsiedniego podwórka, po słowackiej stronie.

Premiera programu w środę 6 grudnia 2023 roku o godz. 20:00. Powtórki w sobotę i niedzielę (9-10.12) o godz. 14:00.

A już za tydzień zajrzymy do wsi Nižná Polianka, ale o tym jeszcze opowiemy…

Вышня Полянка / Vyšná Polianka (https://www.vysnapolianka.sk)