„Łemkowskie Jeruzalem” to artystyczny projekt, który od 13 lat organizuje Zjednoczenie Łemków z Gorlic. Ma on na celu integrację środowiska artystycznego, które w twórczych poszukiwaniach porusza kwestie związane z kulturą łemkowską. Łemkowskie Jeruzalem ma znaczenie symboliczne i kultowe, a dla wielu jest to powrót do korzeni, podróż w głąb siebie. Oprócz walorów artystycznych plener zachęca szeroką publiczność do dialogu międzykulturowego i bliższego poznania kultury łemkowskiej.
Tegoroczna edycja Łemkowskiego Jeruzalem poświęcona jest Nikiforowi – a właściwie Epifaniuszowi Drowniakowi – malarzowi prymitywiście łemkowskiego pochodzenia.
Na wystawę poplenerową XIV „Łemkowskiego Jeruzalem” składa się 40 poplenerowych prac różnych artystów i technik (malarstwo, grafika komputerowa, film), m.in. E. Dwurnika – gościa specjalnego pleneru. Legnicką ekspozycję wzbogacają również prace samego Nikifora.
Notatnik ze świata – według Nikifora
Talent Nikifora przejawiał się głównie w twórczości na kawałkach tektury, okładkach zeszytów, skrawkach papieru, na których uwieczniał autoportrety, widoki krynickich willi i cerkwie – jego święty świat. Był przy tym niezwykle płodnym twórcą, stworzył blisko 40 tysięcy dzieł. Tworzył też swoiste notatniki, notesiki, modlitewniki itp. Unikatowość tej twórczości polega również na tym, że mimo trudów codziennego życia pozostał wierny swojej pasji malarskiej.
„Trudno o artystę, który w swoim dziele bardziej był „stąd”, który bardziej nie „byłby znikąd”. Jego obrazy to nieskończoność wariacji na temat widzialnego. Domy, góry, kościoły i pociągi promieniują z rzeczywistości coraz piękniejsze, coraz doskonalsze i zmierzają ku jakiejś nieskończoności istnienia. Nikifor, tworzy, odtwarza, by nie zaginęło, by trwało, by świata nie zagarnęła nicość. Jest jak Bóg, który każdego ranka gasi ciemność i uruchamia kolejny dzień z domami, górami, kościołami i pociągami żebyśmy mieli się gdzie podziać. Trzydzieści tysięcy obrazów na temat stworzenia świata i w jego obronie. Albo dla jego zbawienia, bo przecież w tych pejzażach jest tak pięknie, tak nieruchomo i tak świetliście jak na ikonach. Pochylony nad tekturą, głuchy na zgiełk deptaku odgadywał jak powinien wyglądać świat”.
fragment z książki Andrzeja Sasiuka „Nie ma ekspresów przy żółtych drogach”.
Uczestnicy pleneru / wystawy:
Epifaniusz Drowniak (Nikifor), Edward Dwurnik (gość zaproszony), Stefan Telep, Grzegorz Sztwiertnia, Natalia Hładyk, Joanna Zemanek, Jerzy Dobrzański, Mateusz Budzyński, Serhij Petluk, Mychajlo Barabasz, Tereza Barabasz, Oleksij Choroszko, Tatiana Skoromna, Danylo Mowczan, Mychajlo Kolodko.
Legnicka ekspozycja trwa od 8 do 31 sierpnia 2014.
Kuratorkami te edycji przedsięwzięcia są:
Natalia Hładyk i Joanna Zemanek.