Виділо бы ся, же чорне, може барже бронзове, а кєд ся призриме, буде і кус рджаве, жолтаве… Правду речы, барва залежыт од того, якє дерево схіснувало ся до його продукциі. Іде о дехет, котрого вытваряньом занимали ся Білянчане. То продукт сухой дестиляциі дерева, выкорыстуваний до смаруваня і клиіня, забезпечаня дерева, скор і полотен, лічыня ґаздівскых зьвірят, тай нашол своє місце в народній медицині. Што знаме гнеска о дехтю, а што іщы можеме одкрыти? Одкаль ся взяло сесе занятя на Лемковині? І чи лем в Білянці і Лоси продукували дехет? На сесе і інше прібуют найти одповід гості нашого наступного проґраму – Ганя Чухта і Пьотр Ясьон зо стоваришыня Сівітас Ностра. Оповідят Вам о своім проєкті, посвяченім дехтю і дехтярям, заповідят, што для Вас рыхтуют і в чім будете годны взяти участ того літа. Мают они велику надію, же серед Вас найдут ся люде, котры рады до того проєкту долучат і поділят ся своім знаньом не лем о білянчаьнскім фасі, але о самій Білянці. Кєд Ваша родина або сусіды чи знаємы походят з того села на Лемковині, дайте ся чути. Пиште до нас на info@radio-lemko.pl або до стоваришыня majsterniakarpat@gmail.com.
Просиме на проґрам в середу 11.06.2025 о годині 20:00. Повторіня в суботу і неділю о год. 14:00.
– – – – – – – – – – – – – – – – – –
Zdawałoby się czarne, może bardziej brązowe, a jeśli się przyjrzymy, będzie i nieco rdzawe, żółtawe… A tak naprawdę, barwa zależy od tego, jakie drewno wykorzystano do jego produkcji. Mowa o dziegciu, którego pozyskiwaniem zajmowali się bielanczanie. To produkt suchej destylacji drewna, wykorzystywany do smarowania i klejenia, zabezpieczania drewna, skór i płócien, leczenia zwierząt gospodarskich, a także znalazł on swoje miejsce w ludowej medycynie. Co wiemy dziś o dziegciu, a co wciąż możemy odkryć? Skąd wzięło się to zajęcie na Łemkowszczyźnie? I czy tylko w Bielance i Łosiu produkowano dziegieć? Na te i inne pytania próbują znaleźć odpowiedź goście naszego kolejnego programu – Hania Czuchta i Piotr Jasion ze stowarzyszenia Civitas Nostra. Opowiedzą Wam o swoim projekcie, poświęconym dziegciu i dziegciarzom, zapowiedzą, co szykują dla Was i w czym będziecie mogli wziąć udział nadchodzącego lata. Mają oni wielką nadzieję, że wśród Was znajdą się osoby, które chętnie dołączą do tego projektu i podzielą się swoją wiedzą nie tylko o bielanczańskim fachu, ale o samej Bielance. Jeśli Wasza rodzina bądź znajomi czy sąsiedzi pochodzą z tej wsi na Łemkowynie, dajcie o sobie znać. Piszcie do nas na info@radio-lemko.pl lub do stowarzyszenia majsterniakarpat@gmail.com.
Zapraszamy na program w środę 11.06.2025 o godz. 20:00. Powtórki w sobotę i niedzielę o godz. 14:00.
Ученик дехтяря, Фома Дошна, рыхтує смолівкы до выпаляня дехтю (фот. Ганя Чухта)
Uczeń dziegciarza, Tomasz Doszna, przygotowuje szczapy do wypalania dziegciu (fot. Hania Czuchta)